Азаматтар бірқатар банкте ипотекалық қарыз беру тоқтатылғанын айтады. Сарапшылар мұны тұрғын үй несиелері бойынша базалық мөлшерлемені 20%-ке дейін төмендету талабымен байланыстырады.

Иә, қазір Отбасы банкі де «Наурыз» бағдарламасы бойынша қарыз беруді шектеген.

Ипотеканы субсидиялау жалғасады

Қазақстан тұрғын үй компаниясы ипотека бойынша субсидия төлеуді жалғастырады. Маусым айы бойы төлем жүргізу кідірген еді. Өйткені республикалық бюджеттен түсетін қаржы кешіктірілді. Қарыз алушылар ай сайынғы төлемді өздері төлеуге мәжбүр болды. Компания өкілдері сыйақы мөлшерлемесінің бір бөлігін субсидиялау таяуда басталатынын жеткізді. Азаматтардың шығыны келісімшарт талаптарына қарай өтеледі. Еске салайық, мұндай субсидия жаңа үйлерді екінші деңгейлі банктер арқылы алған азаматтарға беріледі.

«Наурыз» бағдарламасы бойынша шектеу енгізілді

Отбасы банкі «Наурыз» бағдарламасы бойынша қарыз беруді шектеді. Тиімді ипотекаға сұраныс көп. Өткен айда қаржыландыру жоспары уақытынан бұрын орындалған. Яғни, қарызды келісімшартқа ертерек қол қойғандар ғана ала алды. Қалған өтінімдер осы айда қаралады. Жыл басынан бері 2500 адам «Наурыз» бағдарламасы арқылы баспаналы болды. Ипотеканың басым бөлігі Астанада рәсімделген.

Қазір азаматтар өзге де банктерде ипотекалық қарыз беру тоқтағанын хабарлап жатыр. Сарапшылар мұны былай түсіндіреді.

Арман Бейсембаев, тәуелсіз қаржылық сарапшы:

- Көптеген банктерді жылдық сыйақы мөлшерлемесінің 20%-ке дейін төмендеуі алаңдатты. Бұл олар үшін тиімсіз. Банктер тәуекелді түсінеді. Сол себепті қазір ипотеканы қаржыландыруды тоқтатып отыр.

Ипотека: жылдық базалық мөлшерлеме өзгере ме?

Әйтсе де, ипотекалық несиелер бойынша жылдық базалық мөлшерлемені 25%-тен 20%-ке дейін төмендету үдерісі уақытша тоқтатылды. Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің төрағасы банктерге ескі мөлшерлеме бойынша өтініш бергендердің үлесі басым болғанын айтады. Жаңа талап күшіне еніп кетсе, ол өтінімдер түгел кері қайтарылуы мүмкін еді. Мәдина Әбілқасымова 20%-тік мөлшерлеменің де көпшілікке қолайсыз екенін екенін айтады. Үлкен сомалы әрі ұзақ уақытқа берілген қарыздың көптігі мерзімі өткен несиелердің артуына алып келуі ықтимал. Осы орайда реттеуші жоғары пайызбен берілетін ипотекалық несиелендіруді шектеуді көздеп отырғанын жеткізді. Несие жүктемесін азайту үшін бастапқы жарна көлемін арттыру да ұсынылады.

Отбасы банкінде 3 млн депозит рәсімделген

Осы орайда айта кетейік, елде еңбекке қабілетті азаматтардың 31%-і баспанаға ақша жинайды. Мәселен Отбасы банкінде үш млн-нан аса депозит рәсімделген. Салымшылар екі трлн теңге жинап үлгерді. Бұл банк қызметін бастағалы нарықтағы ипотекалық қарыздың 52%-ін қамтыған. Отбасы банкінде күн сайын үш мың салымшы қатарға қосылады. Үш жүз адам қоныс тойын тойлайды. Дүниеге келген әр балаға шот ашуды дәстүрге айналдырған отбасылар бар. Олар бүгінге дейін 400 жинақ шотын ашқан. Бұл бас-аяғы 148 млрд теңге. Яғни, Отбасы банкіндегі депозиттердің 15%-і.

Биыл Отбасы банкінде 320 мыңға жуық депозит ашылған. Оның басым бөлігі онлайн рәсімделіпті.

Авторы: Мерей Мұратханқызы