2025 жыл « Жұмысшы мамандықтары жылы» деп жарияланғаны белгілі. Бұл бастама еңбек адамын қоғамдағы лайықты орнына шығарып, жұмысшы мамандықтардың беделін арттыруға бағытталған. Президент Қасым-Жомарт Тоқаев өз жолдауында: «Біздің елде бәрі еңбек адамына тіреледі. Техникалық, өндірістік, ауыл шаруашылығы, құрылыс, көлік, қызмет көрсету саласында маңдай термен табыс тауып жүрген азаматтарға мемлекет назар аударуға тиіс», – деп атап өтті.

Жұмысшы – қоғамның іргетасы. Кез келген елдің экономикалық қуаты, әлеуметтік тұрақтылығы қарапайым еңбек адамдарынан басталады. Сондықтан бұл жыл – тек ұран емес, нақты өзгеріс пен әділетке бастар жол болуға тиіс.

Неге жұмысшы мамандықтары жылы?

Соңғы онжылдықта әлем бойынша «ақ жағалылар» дәуірі жүріп жатса да, жұмысшы мамандықтардың маңыздылығы ешқашан кеміген емес. Қазақстанда бұл мәселе бірнеше бағытта өткір тұр:

Кәсіптік-техникалық маман тапшы. Қол еңбегімен айналысатын адамдар жетіспейді – дәнекерлеуші, құрылысшы, механик, электрші, слесарь секілді мамандарға сұраныс жоғары.

Мамандықтың беделі төмен. Ата-аналар көбіне балаларын «жоғары білімді» етуге тырысады. Ал нақты еңбекке бейімі бар жастар көп жағдайда өз жолын таба алмайды.

Жалақы мен жағдай. Көптеген жұмысшылар жалақысы төмен, еңбек жағдайы ауыр кәсіпорындарда жұмыс істейді. Әлеуметтік әділет пен мотивация жетіспейді.

Осы түйткілдерді шешу үшін Жұмысшы жылында мемлекет нақты реформалар жасауы тиіс: дуальды білім беруді кеңейту, еңбекақыны әділ индекстеу, кәсіптік лицейлерді заман талабына сай жаңғырту – маңызды қадамдардың бірі.

Қазіргі еңбек адамы кім?

Бүгінде еңбек адамы – тек заводтағы немесе кен орнындағы адам емес. Ол – ауылда мал бағып жүрген шопан, қалада жол жөндеп жүрген құрылысшы, наубайханада түн ұйқысын төрт бөлген маман, пойыз айдап келе жатқан машинист, егінін егіп жүрген дихан. Олар – халықтың күнделікті тыныс-тіршілігін қамтамасыз етіп отырған нағыз тірек.

Қазақстандағы жұмысшы санатына жататын негізгі салалар: Өнеркәсіп (металлургия, машина жасау, мұнай-газ; Ауыл шаруашылығы; Құрылыс; Көлік және логистика; Қызмет көрсету саласы (тамақ өндірісі, шаштараз, тігінші). Олардың барлығы еліміздің ішкі экономикасын қозғайтын негізгі күш.

Еңбек адамының бейнесі әдебиет пен өнерде

Қазақ әдебиеті мен киносы еңбек адамының бейнесін әрдайым биік қоятын. Сәбит Мұқановтың «Мөлдір махаббатындағы» Ораз, Ғабит Мүсіреповтің «Қазақ солдатындағы» Қайрош, «Менің атым – Қожа» фильміндегі ұстаз бейнесі – бәрі де маңдай тердің қадірін ұғындырады. Бұл құндылық бүгін де өзекті.

Жаңа дәуірге лайық жаңа еңбек адамын көрсету – медиа мен өнер өкілдерінің де міндеті. Қарапайым адам – нағыз қаһарман екенін дәлелдейтін уақыт келді.

Жұмысшы жылы – жалпыхалықтық реформа жылы болуы керек

Мемлекет Жұмысшы жылында тек марапаттар мен форумдармен шектеліп қалмауы тиіс. Бұл жұмысшы табының әлеуметтік жағдайын жақсарту жылы болуы керек; Еңбек қауіпсіздігін күшейту, өндірістік жазатайым оқиғаларды азайту міндеті алға шығуы тиіс; Кәсіптік білім мен тәжірибе – басты құндылық ретінде насихатталуы қажет.

Жұмысшы жылы – жалғыз жылдың ғана емес, болашақтың өзегіне айналар ұлттық саясаттың бастамасы болуға тиіс. Еңбек адамы – экономиканың ғана емес, елдің рухын ұстап тұрған тұлға. Оны қадірлеген ел – ұтылмайды. Ендеше, Жұмысшы жылы – әділдік пен құрметке толы, нақты нәтижелі жыл болсын.