Абай облысындағы Мақаншы ауылында тарихтың тірі куәсі Нұрқан Садықова есімді әже тұрады. 95-тегі тыл ардагері – өткенді ұмыттырмай, ұрпақты сабақтастыратын көнегөз шежіреші.

Нұрқан Садықова 1931 жылы Мақаншы ауылында дүниеге келген. Небәрі 6 жасында анасынан айырылады.

Араға төрт жыл салып, 1941 жылы үйіндегі үлкен ағасы екі нағашысымен бірге майданға аттанған. Ешқайсысы соғыстан оралмады. Әжейдің айтуынша, туған ағасы 1942 жылы Украинада қаза тапқан. Нұрқан әженің балалық шағы егістіктің басында өтеді. «Бәрі де майдан үшін» деген ұранмен бала-шағамен бірге ауыр жұмыстың бәрін атқарған.

Нұрқан Садықова, тыл ардагері:

- Әйелден басқа ер адам қалмады ғой. Бәрін алып кетті ғой. Мал соятын бір еркек жоқ. Бір мылқау бар, соған ауылдың барлығы сойғызады. Кезекке тұрып, мал сойғызатын. Ауылға сол бірен-саран ғана азаматы келді. Көбі қайтқан жоқ. Көбі қайтқан жоқ қой, шіркін-ай. Соғысты Құдай көрсетпесінші. Жұрт аман, ел тыныш болсын десеңізші!

Бой жеткен соң ауылдасы Көбес Омарұлына тұрмысқа шығып, ауылда сауыншы болып жұмыс істеген. Бейсеқан мен Жұмақан есімді екі ұлынан 8 немере, олардан бірнеше шөбере, шөпшек көрді. Оқу оқып, мамандық ала алмаса да, бүгінде тұтас ауылдың ардақты анасына айналған.

Нұрқан Садықова, тыл ардагері:

- Ауыр жұмыс істегендікі ме, әйтеуір екі-ақ құрсақ көтердім. Үлкен баламнан бір ұл, бір қыз немерем бар. Шөберем ұлынан. Төрт шөберем бар: екі ұл, екі қызы бар. Қызынан үш баласы бар: екі қыз, бір ұлы бар. Кейінгі баламнан екі қызы бар. Шөберем. Үлкен баламның қызынан үлкен қызы тұрмысқа шыққан, шөпшегім бар. Шөпшек сүйдім. Аллаға шүкір, біздікі емес, Алланікі ғой.

Бертінде жолдасы Көбес ақсақалдың Қытай асқан туысының ұрпағы табылған еді. Атамекен Мақаншыға арнайы іздеп барған Дәурен Мергембаев шежіреші әжейден талай нәрсені біліп, тамырына қайта жалғанғанын айтады.

Дәурен Мергембаев, Нұрқан Садықованың туысы:

- Өз әулетімізде әкеміз қайтыс болған. Сондықтан үлкен әулеттің барлық тарихын білетін, кеудесі қазынаға толы қарт ретінде үнемі ол кісіге сәлем беріп барамыз. Үнемі кездесіп, өткен аталарымыз туралы сұраймыз. Біздің арғы аталарымыздың кімнің қайда жатқанын, Мақаншыға барғанда бәрін көрсетіп, айтып берген және ол кезде қилы-қиын замандар болды ғой, аталарымыздың басынан өткен тарихын да айтып берген. Қиын тағдырлардан өтті адам, ашаршылықтың кезінен, қудалаудың кезінен, сол кездегі тарихтың бәрін айтып берген.

Өткеннің есімін ұрпағының құлағына құйып, бейбіт күннің қадірін санасына сіңіретін тыл ардагерінің тілегі бір. «Бала-шаға аман, заман тыныш болса екен», – дейді Нұрқан әжей.

Авторлары: Бақыт Топтаева, Аблудхамит Бөлекбаев