Мұнай дәуірі әзір аяқталмайды. Өйткені сұраныс азайған жоқ, қайта өсе түскен. Қазір күніге 103 млн баррель болса, алдағы 15 жылда 113 млн баррельге көбеюі мүмкін. Goldman Sachs сарапшылары осылай деп топшылайды. Демек бағада ауыс-түйіс болғанымен, қара алтын әзір құнын жоғалтпайды. Сонда жаһанда мұнай дәуірі аяқталады деген әңгіме бекер ме?

Осы ғасыр басталғалы баламалы қуат көздерін дамытудың жайы жиі айтылып келді. Алайда жаңа деректер мұнайға сұраныс артпаса, кемімейтінін көрсетті. Goldman Sachs болжамына сүйенсек, былтыр жаһан жұрты күніне 103,5 млн баррель мұнай тұтынған. Ал 2040 жылға қарай бұл көрсеткіш 113 млн баррельге дейін өсуі мүмкін.

«Әлем елдері мұнайдан әлі бас тартпайды. Электрокарлар өндірісі қара алтынды ығыстырады деген болжамдар толық іске аспай тұр әзірге. Өйткені инфрақұрылымдық қолдау аз. Қуаттағыш станциялар жетіспейді. Сондай-ақ дамушы елдер жанармай мен дизель отынына әлі тәуелді» — Goldman Sachs баяндамасы.

Иә, жаһан жұрты тоқпен жүретін көлікке ауысып жатыр. Биыл 9 айда әлемде 14 млн 900 мың электр көлігі сатылды. Алайда бұл жанармайға сұранысты небәрі 3% ғана қысқартқан. Яғни төрткүл дүниеде электрокар міну қарқыны әлі де баяу. «Демек жанармай өндірісі әзірге қысқармайды», – дейді сарапшылар.

Даррен Вудс, мұнай компаниясының бас директоры:

- Мұнай әлем экономикасының өзегі болып қала береді. Жүк көлігі, авиация, мұнай-химияда мұнайға әзірге балама жоқ. Сондықтан мұнай өндіруді қысқартуды емес, экологияға келер залалды азайту жағын қарастыруымыз қажет.

АҚШ-тың да қара алтыннан бас тартатын ойы жоқ. Президент Трамп Аляскада мұнай игеруге рұқсат берді. Кейінгі деректерге сүйенсек, мұнда жер қойнауында 8 млрд 700 млн баррель мұнайдың қоры бар. Сарапшылар: «Аляскадағы кен орнында өндіріс артса, АҚШ-тың әлемдік нарықтағы мұнай бағасына ықпалы артады», – дейді.

Дуг Бергам, АҚШ ішкі істер министрі:

- Бұл шешім Американың энергетикалық қауіпсіздігін нығайтады. Шетелдік мұнайға тәуелділікті азайтады. Жаңа ұмыс орындарының ашылуына сеп болады. 2023 жылы Аляскада күніне 15 800 баррель мұнай өндірілетін. 2033 жылға қарай бұл көрсеткіш 139 600 баррельге жетуі мүмкін.

Қытай да қарап отырған жоқ. Елдің батысында тақтатас мұнайдың үлкен қоры табылды. 100 млн тонна қара алтын небәрі 2 мың метр тереңдікте жатыр. Яғни оның өндірісі экономикалық жағынан тиімді. Демек әлемде мұнайға сұраныс артқан кезде алпауыт елдердің ішкі өндірісті ұлғайтуы да тегін емес.

Авторы: Зайнұр Байжігіт