Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі Құрылыс кодексін әзірледі. Ведомство бұған дейін құжатты Мәжілістің қарауына беріп, нәтижесінде тиісті жұмыс тобының 40-тан астам отырысы өткен. Онда сала мамандары депутаттармен бірлесіп жаңа Кодексті саралаған еді. Енді кешегі Мемлекет басшысының Жолдауындағы тапсырмаға сәйкес халық қалаулылары құжатты жыл соңына дейін қабылдауға тиіс. Ол нені қамтиды?
Альмира Оразбай, тілші:
- Елдің жалпы ішкі өнімінде құрылыс саласының үлесі зор. Соңғы жылдары бұрын-соңды болмаған нәтижелерге қол жеткіздік. Мәселен, 2023-ші жылы Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі 15,3 миллион шаршы метрді пайдалануға беруі керек еді. Алайда бір жылда меже артығымен орындалып, тұрғындар 17,8 млн шаршы метрдің игілігін көрді. Былтырғы жоспар да артығымен орындалған. Бұл үлкен жетістік болғанымен, босаңсуға жол жоқ. Тұрғын үйдің санына емес, сапасы мен оның қолжетімділігіне назар аудару керек. Мемлекет басшысы бұған дейін осылай деп, Үкімет алдына міндет қойған еді. Олардың арасында қала құрылысын жоспарлаудан бастап, барлық үдерісті цифрлық форматқа толық көшіру және бірыңғай ақпарат жүйесін әзірлеу бар. Кешегі Жолдауда да Президент осы бағытқа қайта оралып, саланың кенжелеп қалғанын айтты.
Қасым-Жомарт Тоқаев, Қазақстан Республикасының Президенті:
- Құрылыс сапасын арттыру үшін жасанды интеллект технологияларының көмегімен ғимараттарды ақпараттық модельдеу әдісін кеңінен қолдану керек. Үкімет құрылыстың барлық кезеңдерін толық есепке алуды, жоспарлауды, оған мониторинг жүргізуді қамтамасыз ететін ұлттық цифрлық платформаны іске қосу қажет. Ал жаңа Құрылыс кодексі осы саланың қауіпсіз әрі ашық болуына және тұрақты дамуына жол ашатын берік заңнамалық негізге айналуға тиіс.
Былтырғы тапсырмаға сәйкес Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі Құрылыс кодексін әзірледі. Онда мемлекеттік қадағалауды күшейтудің жаңа тәсілдері қамтылады. Атап айтқанда, құрылыстың әр кезеңін бақылау.
Әсем Мусилова, ҚР ӨҚМ департаменті Құрылыс саласын дамыту басқармасының басшысы:
- Нысанның құрылысы жүріп жатқан кезде оған бақылау жүргізілмейді. Тек шағым түскен кезде ғана мемлекеттік орган тексеруге шыға алады. Біз соны қарай тұра, сапаның төмендеуіне байланысты мемлекет тарапынан график бойынша тексеру жүргізуді ұйымдастырып отырмыз. Яғни тапсырыс беруші өз еркімен мемлекеттік сәулет бақылау басқармасына өзінің графигін береді. Сол график бойынша инспектор объектіге тексеріс жүргізе алады. Сол бойынша егер ахуалдар бар болса, оларды нұсқама ретінде беріп және тапсырыс беруші соларды жоюға келісімін береді.
Бұдан бөлек, Кодексте цифрландыру бағытына баса мән берілген. Алдағы уақытта бірыңғай цифрлық тізілімді енгізу көзделіп отыр. Ол құрылыс жобасының барлық процедурасын қамтиды, яғни жобалық тапсырманы дайындау, құжаттарды бекіту және сараптамаға қатысты барлық үдеріс осы жаңа жүйеде жүзеге асады. Құрылысшылар бұрынғыдай әр ресурсқа бөлек-бөлек жүгінбейді. «Мұндай цифрлық платформа құрылыс жұмыстарының ашықтығын қамтамасыз етеді», — дейді мамандар.
Әсем Мусилова, ҚР ӨҚМ департаменті Құрылыс саласын дамыту басқармасының басшысы:
- Цифрландыру шеңберінде біз негізінен құрылыстың басынан бастап оны пайдалануға, қабылдауға дейінгі этаптарды цифрландыруды өткіземіз. Яғни ол жер алады, жер алғаннан кейін құрылысқа рұқсат алу, жобаны келістіру, экспертиза өту, құрылыстың өзін жасау – барлығы цифрлық түрде жүргізілетін болады.
Жаңа Құрылыс кодексінің жобасы дайын тұр. Енді депутаттар оны тағы бір саралап, жыл соңына дейін қабылдауға тиіс. Мемлекет басшысының пәрмені де осы.
Авторы: Альмира Оразбай
