Ұлттық банктің ақша-несие саясаты комитеті базалық мөлшерлемеге қатысты кезекті шешімін шығарып, оны үшінші рет қатарынан 16,5% деңгейінде қалдырды.

Бас банк 5 маусымдағы шешімінде негізі мөлшерлемені өзгертпеген болатын. Ол кезде реттеуші қалыптасқан жоғары инфляция ұзақ уақыт бойы ұстамды қатаң ақша-кредит шарттарын сақтауды талап ететініне назар аударған

Осы жолы да Ұлттық банк хабарламасында маусымда Қазақстандағы жылдық инфляция 11,8%-ға жеткені жазылған, деп хабарлайды inbusiness.kz сайты.

"Бұл – бағаның барлық негізгі компоненттер бойынша өсуін көрсететін айтарлықтай жоғары көрсеткіш. Ең алдымен, бұл өсімге қызмет көрсету саласындағы бағаның 16,1%-ға қымбаттауы себеп болды. Қазіргі тарифтік реформалар аясында реттелетін және нарықтық қызметтердің қымбаттауы негізгі фактор ретінде көрініп отыр", – делінген хабарламада.

Азық-түлік бағасы да айтарлықтай қымбаттады – жылдық көрсеткіш 10,6%-ға жетті. Бұл – импорттық тауарлар мен ауылшаруашылық өнімдерінің әлемдік және ішкі бағасының өсуімен тығыз байланысты.

Айлық инфляция біршама баяулап, маусым айында 0,8%-ды құрады. Алайда, инфляцияның орнықты бөлігінде керісінше өсім байқалды: базалық инфляция 0,9%-ға, маусымдық факторлар ескерілмеген инфляция 1,0%-ға жетті. Бұл ішкі тұтынушылық сұраныстың әлсіреген жоқ екенін көрсетеді.

Ұлтты банкттің мәліметінше сыртқы инфляциялық қысым біршама әлсіреген. Бұған Ресейдегі инфляцияның баяулауы ықпал етті. Дегенмен, жаһандық азық-түлік бағасы (дәнді дақылдарды қоспағанда) жоғары күйінде қалуда. Дамыған елдерде де инфляцияның төмендеу үрдісі байқалғанымен, орталық банктер алдағы ахуалға сақтықпен қарап отыр.

Бұл ретте жаһандық нарықтарда, әсіресе шикізат пен қаржы саласында құбылмалылық жоғары болып отыр. Мұндай тұрақсыздық геосаяси шиеленістермен, сауда келіссөздеріндегі келіспеушіліктермен, әсіресе Таяу Шығыстағы жағдаймен байланысты. Дегенмен, мұнай бағасы қазіргі кезде оң сценарийге сәйкес қалыптасып отыр.

Сонымен қатар, жеке инвестициялардың және бюджет қаржысы есебінен инвестициялық белсенділіктің артқаны байқалады. Қаңтар–мамыр айларында негізгі капиталға салынған инвестициялар 18,2%-ға артты.

"Алайда экономикалық өсіммен қатар инфляцияға итермелейтін қауіптер де күшейіп келеді. Бұл тәуекелдердің негізгі бөлігі ішкі факторлармен байланысты. Фискалдық ынталандыру, белсенді кредиттеу және тарифтік, салықтық реформалар – инфляциялық қысымды күшейтіп тұрған негізгі себептер", – делінген хабарламада.

Кейінгі айларда базалық мөлшерлеме жоғары болса да, инфляция өсіп, баға шарықтаған. Сенат депутаты Серік Өтешов айтуынша, қазіргі 16,5% базалық мөлшерлеме 2022-2023 жылғы кризистік кезеңдегідей өте жоғары.