2025 жылдың бірінші тоқсанында қазақстандықтардың 4,5%-ы – шамамен 924 мың адам – төмен күнкөріс деңгейімен кедейлік шегінде өмір сүруде, деп хабарлайды El.kz интернет порталы .

Ұлттық статистика бюросының (ҰСБ) мәліметінше, бір жыл ішінде кедейлер саны небәрі 4 мың адамға азайған, бұл кедейлікпен күресте ілгерілеу баяу екенін көрсетеді.

Кедей қазақстандықтар ең көп шоғырланған өңірлер

Кедей халықтың ең жоғары үлесі ауыл шаруашылығына бейім өңірлерде байқалады:

Түркістан облысы ­- 8,1%

Абай облысы — 7,3%

Жетісу облысы — 6,9%.

Ал Қарағанды облысында (2,6%) және Астанада (2,1%) кедейлік деңгейі ең төмен. Бұл индустрияның дамуы мен урбанизациямен байланысты.

Tengenomika telegram арнасы атап өткендей, қала мен ауыл арасындағы өмір сүру деңгейі едәуір ерекшеленеді. Қалаларда халықтың 3,4%-ы күнкөріс минимумынан төмен өмір сүрсе, ауылдық жерлерде бұл көрсеткіш — 6,5%. Қалалықтардың тұтынуға арналған табысы ауыл тұрғындарымен салыстырғанда орта есеппен 30%-ға жоғары, бұл жұмыс орындары мен инфрақұрылымға қолжетімділіктің жақсырақ болуына байланысты. Алайда қаладағы өмір сүру құны да жоғары.

Шеткі кедейлік

Шамамен 16,5 мың адам (халықтың 0,1%-ы) тұтыну қоржынының құнынан да төмен табысқа ие, яғни олардың кірісі негізгі тауарлар мен қызметтерге де жетпейді. Бір жыл ішінде мұндай адамдар саны 1 182 адамға көбейген, ал бұл алаңдатарлық жағдай.

Аймақтық теңсіздік

Қарағанды және Павлодар сияқты индустриялық өңірлерде тұрғындар күнкөріс минимумынан 2,6 есе көп қаржы тұтынуға жұмсайды. Астана мен Алматыда бұл көрсеткіш 2,4 есе, ал Маңғыстау мен Түркістан облыстарында — небәрі 1,5 есе. Бұл ресурстар мен мүмкіндіктерге қолжетімділіктегі теңсіздікті көрсетеді.

Кедейліктің негізгі себептері

Күнкөріс минимумынан төмен өмір сүретіндердің 85%-ы — көпбалалы отбасылар (5 және одан да көп адам), ал тағы 10%-ы — 4 адамнан тұратын отбасылар. Жұмыссыздық деңгейі жоғары, әлеуметтік инфрақұрылымы әлсіз өңірлерде мұндай отбасылар ерекше осал топқа жатады.