Жерасты байлығы: Қазақстан гидроресурстардың цифрлық атласын әзірледі

10.07.2025

Бұл соңғы жылдардағы ең маңызды ғылыми-практикалық жетістіктердің бірі. Ол тек ақпаратты жүйелеп қана қоймай, Қазақстанға тұрақты су пайдалануда және экология саласында жаңа көкжиектер ашып отыр.

Алматы қаласында еліміздің гидрогеологиялық карталарының алғашқы цифрлық Атласы таныстырылды. Бұл елдегі су ресурстарын басқару ісінде жаңа дәуірдің басталғанын көрсететін маңызды қадам, деп хабарлайды Caravan.kz медиа порталы.

Атласты У.М. Ахмедсафин атындағы Гидрогеология және геоэкология институтының мамандары әзірледі. Зерттеу жұмысы бүкіл республика аумағын қамтыды. Сондай-ақ жерасты су көздері – тұщы, минералды және геотермалды суларды түгел қамтыған.

Мамандардың айтуынша, көптеген өңірлерде жерүсті суларына қолжетімділік шектеулі болып отырған қазіргі жағдайда жерасты су қорлары тұрақты даму үшін аса маңызды факторға айналып отыр. Жаңа Атлас су қорларын тиімді жоспарлауға, экологиялық мониторинг сапасын арттыруға және геологиялық ортаның ластануымен күресте маңызды құрал болуға мүмкіндік береді.

«Біз алғаш рет еліміздің жерасты су ресурстары бойынша толыққанды, ғылыми негізделген картаға қол жеткіздік. Бұл су қауіпсіздігін қамтамасыз ету және климат өзгерістеріне бейімделу жолындағы үлкен жетістік», – деді профессор Мәлис Абсаметов.

Атластың цифрлық платформасы жерасты суларының сапасындағы өзгерістерді нақты уақытта бақылауға, сондай-ақ су тапшылығы тәуекелдерін болжауға мүмкіндік береді. Бұл, әсіресе, құрғақшылық пен климат тұрақсыздығы күшейіп келе жатқан кезеңде аса өзекті. Сонымен қатар, атлас су ресурстарын аймақтар арасында әділ бөлуде маңызды дереккөз болмақ әрі су үшін туындайтын келіспеушіліктердің алдын алады.

Жаңа Атлас инфрақұрылымдық және өндірістік жобаларды жүзеге асыру барысында да таптырмас құрал болмақ. Себебі мұндай жобаларда жерасты су қабаттарының жағдайы туралы нақты ақпарат шешуші фактор. Бұл еңбек халықаралық сарапшылар тарапынан жоғары бағасын алды. Мысалы, Глазго университетінің профессоры Мохаммад Халид оны «Қазақстанның болашақтағы су қауіпсіздігінің іргетасы» деп атады.

Жобаны Индустрия және құрылыс министрлігіне қарасты Геология комитетінің тапсырысы бойынша, Ғылым комитетінің қолдауымен жүзеге асырылды. Бұл соңғы жылдардағы ең маңызды ғылыми-практикалық жетістіктердің бірі. Ол тек ақпаратты жүйелеп қана қоймай, Қазақстанға тұрақты су пайдалануда және экология саласында жаңа көкжиектер ашып отыр.

Latest to this topic: