Қасым-Жомарт Тоқаев "Әкімшілік әділет, нормашығармашылық және заң көмегін ұйымдастыру мәселелері бойынша ҚР кейбір заңнамалық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" заңға қол қойды, деп хабарлайды Zakon.kz.

Аталған заңның негізгі мақсаты – Әкімшілік рәсімдік-процестік кодекстің нормаларын жетілдіру, азаматтық іс жүргізу кодексіндегі жекелеген істер санатын әкімшілік әділет саласына көшіру, сондай-ақ адвокаттар, нотариустар, жеке сот орындаушылары мен сот сарапшыларының кәсіби қызметін құқықтық тұрғыда реттеу.

Атап айтқанда, мемлекет пен ұйымдар арасындағы дауларды шешу жөніндегі өкілеттік Үкіметке бекітілді. Бұл даулар да Әкімшілік рәсімдік-процестік кодекс нормаларына сәйкес, сотқа дейінгі тәртіпте және Үкімет регламентіне сай қаралатын болады.

Бұл тетік сот жүйесіне түсетін жүктемені азайтуға, мемлекеттік аппараттың тиімді өзара іс-қимылын қамтамасыз етуге және мемлекеттік органдар тарапынан ведомстволық бақылауды оңтайландыруға бағытталған.

Мәселен, бір мемлекеттік орган екінші мемлекеттік органның қабылдаған шешімімен келіспеген жағдайда, ол жоғары тұрған мемлекеттік органға әкімшілік шағым беруге құқылы. Ал жоғары тұрған органның шешімімен де келіспесе, Үкімет Аппаратына жүгіну мүмкіндігіне ие болады.

Сонымен қатар, заңда әкімшілік рәсімдерді жетілдіруге қатысты бірқатар өзгерістер мен толықтырулар қарастырылған.

Бұл тетік сот жүйесіне түсетін жүктемені азайтуға, мемлекеттік аппараттың тиімді өзара іс-қимылын қамтамасыз етуге және мемлекеттік органдар тарапынан ведомстволық бақылауды оңтайландыруға бағытталған.

Мәселен, бір мемлекеттік орган басқа мемлекеттік органның шешімімен келіспеген жағдайда, ол жоғары тұрған мемлекеттік органға әкімшілік шағым беруге құқылы болады. Ал жоғары тұрған органның шешімімен де келіспесе, Үкімет Аппаратына жүгіну мүмкіндігі қарастырылады.

Сонымен қатар заңда әкімшілік рәсімдердің тәртібін жетілдіруге қатысты бірқатар өзгерістер мен толықтырулар көзделген.

Атап айтқанда, Әкімшілік рәсімдік-процестік кодексіне (ӘРПК) мынадай норма енгізіледі: егер өтініштің мазмұны бұрын қаралған және сол өтініш бойынша әкімшілік рәсім тоқтатылған өтінішпен мәні жағынан бірдей болса, әкімшілік орган немесе лауазымды тұлға мұндай өтінішке жауап бермей, оны қайтарып береді. Бұл ретте алдыңғы өтініштің бұрын толық қаралғаны ескеріледі.

Сондай-ақ тіркеуден кейін құрамында қорлау сипатындағы сөздер бар, соның ішінде әкімшілік органға, оның қызметкерлеріне немесе лауазымды тұлғаға бағытталған тіл тигізу сөздері кездесетін өтініштер де қайтарылады.

Бұдан бөлек, адвокаттардың кәсіби стандарттарын көтеру, олардың тәуелсіздігіне кепілдік беру және құқық үстемдігі қағидаттарына сәйкес процессуалдық құқықтарын қамтамасыз ету мақсатында "Адвокаттық қызмет және заң көмегі туралы" заңға өзгерістер енгізіледі.

Заңда адвокаттық қызметпен айналысуға берілген лицензиядан айыру тетігі нақтыланып, артық рәсімдер мен әділет органдары мен адвокаттар алқалары арасындағы өкілеттіктердің қайталануы жойылады.

Аталған түзетулер мемлекеттік бақылау мен адвокатураның кәсіби дербестігі арасындағы тепе-теңдікті сақтау, адвокаттарды мемлекеттік құпияға қол жеткізу тәртібін сот ісіне қатысатын өзге тұлғалармен біріздендіру, сондай-ақ әділет органдарына түсетін әкімшілік жүктемені азайту мақсатында ұсынылып отыр.