2025 жылғы 8 желтоқсанда Астананың қылмыстық істер жөніндегі ауданаралық сотында жеке стоматологиялық клиникада қаза тапқан үш жасар қыздың ісі бойынша анестезиолог Аида Жұмағалиеваға сұрақтар қойылды, деп хабарлайды Zakon.kz тілшісі.

Тергеу басында оның құқықтары түсіндірілгеннен кейін судья айыпталушының кінәсін мойындайтынын не мойындамайтынын сұрады. Жауап ретінде Аида Жұмағалиева өз кінәсін мойындамайтынын айтты. Сондай-ақ ол медицина саласындағы еңбек өтілі 14 жыл екенін, оның шамамен жеті жылы – анестезиолог-дәрігер ретінде болғанын жеткізді.

Қыздың өліміне әкелген оқиғаға қатысты айыпталушы бірнеше күн бұрын науқастың анализдерін әкімші жұмыс чатына жібергеннен кейін бірден танысып шыққанын айтты. 29 қазанда жалпы қан талдауы келген соң, ол баланың анасына жағдайын нақтылау үшін қоңырау шалған.

"Анасы қыздың жақында ЖРВИ-мен ауырғанын және аздап жөтеліп жүргенін айтты. Мен түпкілікті шешім тек күндізгі тексеруден кейін қабылданатынын жеткізіп, келесі күні келуді сұрадым. Бұл чатта көрсетілген, оның көшірмесі іс материалдарына тіркелген – яғни мен нақты келісім берген жоқпын, тек "көреміз" деп жауап бердім. 30 қазанда процедура алдында тағы да түн қалай өткенін, температура болған-болмағанын, бала алдыңғы күні өзін қалай сезінгенін, ойнаған-ойнамағанын, әлсіздік бар-жоғын сұрадым. Анасы қайтадан жақында ЖРВИ-мен ауырғанын айтты. 18 қыркүйекте тағы бір ауру эпизоды болғанын мен ол кезде білмедім. Ол кезде ата-анасының сөзінше, бала ауырмаған", – деді айыпталушы.

Айтуынша, тексеру кезінде бала клиникалық тұрғыда сау көрінген: ол қызды тыңдап, өткір ауру белгілерін – жөтел, дауыстың өзгеруі, әлсіздік немесе интоксикация симптомдарын анықтамаған.

"Ол өте белсенді болды, ойын алаңында ойнап жүрді. Біз операция блогына көтеріліп, наркоз бастауға дайындалдық. Наркозға дейін бала бір рет те жөтелген жоқ. Дәрігер, анестезиолог және педиатр да жөтел болмағанын айтты. Бұл видеодан да көрінеді. Біз наркозды сәтті енгіздік. Жоғарғы тыныс жолдарының ауру белгілері байқалмады. Наркозды стандартты түрде бастадық", – деді Аида Жұмағалиева.

Бұдан бұрын сарапшылар мен адвокаттар процедура кезінде музыка қосылғанына және наркоз кезінде аппараттың дыбыстық сигналдарына қатысты сұрақтар қойған болатын.

Бұл сұрақтарға жауап бере отырып, ол аппараттың дыбыстық сигналдары – жүйенің өзін-өзі тексеруінің қалыпты бөлігі екенін, құрылғы іске қосылғанда барлық дабыл индикаторлары автоматты түрде қосылатынын түсіндірді.

Фондық музыка туралы ол стоматологтың өзі қосқанын айтты – оған музыкамен жұмыс істеу ыңғайлы болған. Ал Аида Жұмағалиева әуенді өзі қоспағанын және оған бейтарап қарағанын жеткізді.

"Видеода камера теледидардың үстінде орналасқандықтан, дыбыс қатты сияқты естіледі. Шын мәнінде, орта жайлы, ал музыка негізінен стоматолог отырған жақта жақсырақ естіледі. Мен тұрған жақта музыка қатты емес. Мысалы, шетелдік ұсыныстарда, АҚШ-та анестезиологтар қауымдастығында операция бөлмесінде музыканың психологиялық жайлылық үшін қолдануға болатыны жазылған", – деді ол.

Айыпталушы өзінің ең ұзақ операциясы 13 сағатқа созылғанын айтып, толық тыныш бөлмеде психологилық тұрғыда өте қиын болатынын түсіндірді. Сондықтан хирургтар мен стоматолог өздерінің психологиялық жайлылығы үшін музыканы қосқан. Оның сөзінше, ол операция барысында барлығын толық бақылауда ұстаған.

Айыпталушы емдеу процесінің толықтай стандартты өткенін, ештеңе төтенше жағдайды алдын ала көрсетпегенін, алайда бәрі қыз ояна бастағаннан бірнеше минут өткен соң күрт өзгергенін айтты.

Айтуынша, қыздың жағдайы кенеттен нашарлап, жүрек тиімді жұмысын тоқтата бастағанда, ол бірден жанама массажды бастап, жүрек іс жүзінде тоқтағанын түсінген.

Сондай-ақ ол сарапшылар айтқан наркозды ұзартуға қатысты пікір білдірді.

"Наркозды ұзарту қажеттілігі белгілі жағдайларға байланысты. Пациенттің қауіпсіздігі үшін бұл қалыпты тәжірибе. Біз ояна бастағанда, баланың бұлшықет белсенділігі пайда болды. Ал емдеу кезінде бұлшықеттер толық бос болуы тиіс. Ол үшін релаксант енгізіледі. Бұлшықеттер толық босаңсымаған жағдайда стоматолог ауызды аша алмайды және ем жасай алмайды", – деді Аида Жұмағалиева.

Ол бұл әрекетін түсіндіре келе, тиісті шара қолданбаса, баланың өзі тілінің ұшын шайнап жарақаттап алуы мүмкін болғанын, бұл қан кетуге және қосымша хирургиялық араласуды талап ететін өте қауіпті жағдайға әкелетінін айтты.

Айыпталушы алғашқы және комиссиялық сот-медициналық сараптамалардың қорытындыларымен келіспейтінін, олардың қателіктері алғашқы сараптамадан басталғанын айтты. Оның сөзінше, сарапшылар баланың жүрегін және өкпесін толық зерттемеген, жүрек массасы мен көлемін, сол жақ қарыншаның гипертрофия белгілерін ескермеген, өкпені де дұрыс сипаттамаған.

Сондай-ақ Аида Жұмағалиева сарапшылар невролог пен кардиохирургтың пікірлерін елемегенін айтты. Олар қыздың өлімінің негізгі себебі ретінде жүректің кенеттен тоқтауы немесе кенеттен болатын жүрек өлімінің синдромын да қарастырған.

Оның пікірінше, қыздың шынайы өліміне себеп болған – жүрек ырғағының бұзылуы, қарыншалардың фибрилляциясы және кенеттен жүрек тоқтауы. Ол сараптамаларда көрсетілгендей пневмония фонындағы гипоксия немесе тиімсіз жасанды тыныс алу емес.

Қайғылы оқиға 2025 жылғы 30 қазанда болды. Бүлдіршін тісін наркозбен емдеткеннен кейін қайтып оянбаған. Қазір іс сотта қаралуда.