2025 жылғы 8 қыркүйекте халыққа Жолдауында президент Қасым-Жомарт Тоқаев үкіметке Ұлттық банкпен бірлесіп экономиканың жоғары технологиялық салаларына 1 миллиард долларға дейін инвестиция тарту бағдарламасын әзірлеуді тапсырды, деп хабарлайды Zakon.kz.
Мемлекет басшысы жаңа инвестициялық циклді табысты іске қосу үшін нақты секторды қаржыландыруға екінші деңгейлі банктерді белсендірек тарту қажет екенін атап өтті. Бұл мәселе ұзақ уақыттан бері талқыланып келеді, енді нақты шешімдер қабылдайтын кез жетті.
"Бүгінде Қазақстанда банк активтері мен капиталы дамыған елдермен салыстырғанда бірнеше есе табысты. Себебі отандық банктерге экономиканы несиелендіруден гөрі тәуекелі төмен құралдарға қаржы салған тиімді. Бұл мәселені депутаттар да, сарапшылар да бірнеше рет көтерді. Ұлттық банк пен үкімет банк жүйесінің бос өтімділігін экономикалық айналымға тартудың пәрменді тетіктерін шұғыл табуы тиіс", – деді Тоқаев.
Президенттің айтуынша, осы бағыттағы маңызды қадамдардың бірі – экономиканың қажеттіліктерін және технологиялық өзгерістерді ескеретін жаңа "Банк туралы" заң қабылдау.
"Бұл заңда бәсекелестікті арттыру жолдары мен нарыққа жаңа қатысушыларды тарту, финтехті дамыту, цифрлық активтердің айналымын ырықтандыру мәселелері қарастырылуы қажет. Үкімет қаржы нарығын реттеу агенттігімен бірлесіп бұл заң жобасын жан-жақты пысықтауы тиіс. Депутаттардан оны жыл соңына дейін қабылдауды сұраймын", – деп жалғастырды ол.
Сонымен қатар, президент цифрлық активтердің толыққанды экожүйесін қалыптастыруды жеделдету қажет екенін атап өтті.
"Бұған қазіргі таңда Ұлттық қор қаражатынан жобаларды қаржыландыру кезінде пайдаланылып жүрген цифрлық теңге ықпал етуде. Енді цифрлық теңгені республикалық және жергілікті бюджеттерде, сондай-ақ мемлекеттік холдингтердің бюджетінде кеңінен қолданатын уақыт келді. Қазіргі заман талаптарына сәйкес криптоактивтерге баса назар аудару қажет. Ұлттық банктің инвестициялық корпорациясы базасында жаңа цифрлық қаржы тәртібінің ең перспективалы активтерінен стратегиялық крипторезерв жинақтайтын Мемлекеттік цифрлық активтер қорын құру керек", – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.
Алайда, мемлекет басшысы ескерткендей, цифрландырудың артықшылықтарымен бірге бірқатар қауіптері де бар.
"Соңғы жылдары азаматтар мен мемлекеттің қаржылық қауіпсіздігіне ең үлкен қатерлердің бірі – онлайн-алаяқтық болып отыр. Киберқылмысқа қарсы күрес үшін антифрод-орталық құрылды, биометриялық сәйкестендіру енгізілді, банктердің, микроқаржы ұйымдарының және байланыс операторларының алаяқтық әрекеттердің алдын алудағы жауапкершілігі күшейтілді. Бірақ мәселе тұрақты назарды және уәкілетті органдардың жұмысын жетілдіруді талап етеді. Киберқылмысқа қарсы интеллектуалды жүйе құру қажет. Қажет болған жағдайда заңнамаға және құқық қорғау органдарының қызметіне түзетулер енгізу керек", – деп түйіндеді президент.
