Бұл туралы Caravan.kz медиа порталы zakon.kz-ке сілтеме жасап хабарлайды. 2026 жылғы 1 қаңтардан бастап Қазақстанда жаңартылған Салық к

Бұл туралы Caravan.kz медиа порталы zakon.kz-ке сілтеме жасап хабарлайды.

2026 жылғы 1 қаңтардан бастап Қазақстанда жаңартылған Салық кодексі күшіне енеді. Бұл құжат салық жүйесін жеңілдетумен шектелмей, салық салудың тұтастай жаңа қағидаттарын енгізуге бағытталған.

Реформаның мақсаты – шағын және орта бизнесті дамытуға серпін беретін икемді әрі әділетті модель қалыптастыру, деп хабарлайды Zakon.kz.

Үш жаңа режим – барынша қарапайым және икемді

Жаңа кодекстегі басты жаңалық – арнайы салық режимдерінің саны жетеуден үш негізгі түрге қысқарады:

• Өзін-өзі жұмыспен қамтығандар үшін: 4% мөлшерлеме, жылдық табыс 15 млн теңгеге дейін. Бұл режим жеке кәсіпкер ретінде тіркелмей-ақ заңды түрде жұмыс істеуге мүмкіндік береді және артық бюрократияны болдырмайды.
• Жеңілдетілген декларация: жылдық айналымы 2,36 млрд теңгеге дейінгі кәсіпкерлерге арналған. Базалық мөлшерлеме – 4%, бірақ маңызды ерекшелігі – жергілікті мәслихаттар бұл мөлшерлемені 2%-дан 6%-ға дейін өзгерте алады. Бұл әр өңірдің экономикалық жағдайына бейімделуге жол ашады.
• Шаруа және фермер қожалықтары үшін: бұрынғы режим сақталады, бірақ енді бірыңғай жер салығының орнына жеке табыс салығы енгізіледі.

Бизнес не дейді?

«Атамекен» Ұлттық кәсіпкерлер палатасы басқарма төрағасының орынбасары Тимур Жаркенов жаңа салық саясатын әділеттілікке бағытталған сапалы қадам деп есептейді:

«Салық режимдерін оңтайландыру – бұл тек ыңғайлылық мәселесі емес, бұл – экономикалық қисын. Енді салықтық жүктеме кәсіпкер табысының деңгейіне нақты сай келеді. Ал мөлшерлемені өңірге бейімдеу мүмкіндігі – жергілікті бизнесті қолдайтын маңызды құрал», — дейді Жаркенов.

Спикердің айтуынша, жеңілдетілген декларация режиміне енетін кәсіпкерлер үшін мөлшерлеме 2%-ға дейін төмендеуі мүмкін – бұл ірі қалалардағы қазіргі тарифтердің жартысына жуық.

Бұл кәсіпкерлерге заңды түрде жұмыс істеуге және айналымын жоғалтпай салықтық жүктемені азайтуға мүмкіндік береді.

Алайда мәселе тек мөлшерлемені төмендетуде емес. Сарапшының пікірінше, арнайы салық режимдеріне өтуге арналған ашық әрі түсінікті критерийлердің болуы – аса маңызды, және бұл бағытта әлі де Үкімет тарапынан жұмыс қажет. Шешімдер формалды талаптарға емес, нақты экономикалық көрсеткіштерге негізделуге тиіс.

Бұл экономиканы қалай өзгертеді?

Реформа жобасы – күрделі әрі түсініксіз жүйеден қарапайым және әртүрлі бизнес деңгейіне бейімделген жүйеге көшудің белгісі. Бұл:

• шағын және орта бизнесті қолдау,
• көлеңкелі экономиканы қысқарту,
• салық жинауды арттыру мақсатын көздейді.

Бірыңғай жер салығының жойылуы мен икемді мөлшерлемелер жүйесінің енгізілуі – инвестиция тартуға және ұзақ мерзімді өсімге негіз болады. Мемлекет кеңейтілген салық төлеушілер базасына ие болса, кәсіпкерлер тұрақты әрі әділ ережелер жағдайында жұмыс істеуге сенім артады.

Сарапшылардың пікірінше, бизнес қазірден бастап жаңа жүйеге мұқият дайындалуы керек, ал мемлекет енгізілетін өзгерістердің ашықтығы мен әділеттігін қамтамасыз етуі қажет. Тек осы жағдайда бұл реформа Қазақстандағы кәсіпкерлік ортаны дамытудың жаңа кезеңін аша алады.