Қазақстанның ең ірі мегаполисі саналатын Алматы – еңбек ресурстарының шоғырланған орталығы. Қалада миллиондаған тұрғынмен қатар, еліміздің түкпір-түкпірінен және шет мемлекеттерден келіп еңбек ететін мигранттар да көп. Мұндай көпқабатты әлеуметтік және экономикалық ортада еңбек саясатының тиімді жүргізілуі, жұмысшылардың құқықтары мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету, еңбек нарығын жаңғырту – қаланың ғана емес, тұтас елдің тұрақты дамуы үшін аса маңызды.

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев мұнай-газ саласының қызметкерлерін кәсіби мерекесімен құттықтау барысында қоғамдағы еңбек адамының рөліне ерекше тоқталды. «Еңбекқорлық – ең асыл қасиеттің бірі. Мен әр сөзімде осы мәселеге ерекше мән беремін. Маңдай термен келген адал еңбектің қадірін білетін жұрт озық ойлы ұлт болады. Халқымызда «Еңбегіне қарай – құрметі» деген жақсы сөз бар. Еңбек адамы – ел адамы. Еңбек адамы, ең алдымен, туған елінің жарқын келешегі үшін аянбай жұмыс істейтін адам. Сондықтан қазір біз елімізде жұмысшы мамандарын кеңінен дәріптеп, оларға ерекше құрмет көрсетіп жатырмыз. Мен жыл басынан бері еліміздің әр саласында жұмыс істеп жүрген азаматтарды арнайы шақырып, марапаттап жатырмын. Мұны халқымыздың Сіздерге көрсеткен ыстық ықыласы, шынайы құрметі мен алғысы деп түсінген жөн», дейді Президент.

Қазақстан соңғы жылдары еңбек саласындағы саясатты жаңғыртуға ерекше назар аударып келеді. Оның бірнеше негізгі бағыты бар екені анық.

Мысалы, «Еңбек адамы» бейнесін қоғамға кеңінен таныту бойынша бірнеше бағыттар қарастырылған. Бүгінгі таңда жұмысшы мамандықтарына деген көзқарас түбегейлі өзгеріп келеді. Елдің индустриалды және технологиялық дамуы шебер мамандарға деген сұранысты арттырды. Осыған байланысты жұмысшы мамандықтарын дәріптейтін арнайы ақпараттық кампаниялар өткізу, еңбек адамы туралы оң әлеуметтік имидж қалыптастыру, жасөспірімдерді техникалық және кәсіптік білімге бағыттау сияқты бастамалар қолға алынуда.

Президент жыл басынан бері түрлі салаларда еңбек етіп жүрген азаматтарды арнайы шақырып, мемлекеттік наградалармен марапаттауы – еңбек адамын ұлттық деңгейде мойындаудың жарқын мысалы. Бұл – қоғамға үлгі болатын, еңбекке ынталандыратын маңызды қадам.

Сонымен бірге жұмыспен қамту және еңбек нарығын жаңғырту бойынша да жұмыстар жүргізілуде. Қазақстан экономикасы құрылымдық өзгерістер кезеңінен өтіп жатыр. Бұл жаңғыру еңбек нарығына да ықпал етуде. Жаңа мамандықтар пайда болып, кейбір салалар автоматтандырылуда. Осыған байланысты еңбек саясаты мына бағыттарға күшейтілуде. Жұмыссыз азаматтарды қайта оқыту, жаңа дағдылармен қамтамасыз ету, жастарды еңбек нарығына тиімді кіріктіру, өңірлердегі жұмыссыздықпен күрес және жұмыс орындарын әртараптандыру шаралары жүзеге асты.

Алматы секілді ірі қалада қызмет көрсету саласының, құрылыс индустриясының, білім беру мен цифрлық сектордың қарқынды дамуы еңбек нарығын жылдам өзгертіп жатыр. Сол себепті жұмыспен қамту бағдарламалары еңбек нарығының өзгерістеріне икемді болуы тиіс.

Бұдан кейінгі кезекте көші-қон саясатын реттеу саясаты тұр. Алматы – ішкі және сыртқы көші-қон толқындарының негізгі бағыттарының бірі. Бұл үрдіс қаланың экономикалық белсенділігін арттырғанымен, еңбек нарығын реттеуді қиындатады. Осы саладағы еңбек мигранттарының құқығын қорғау, көлеңкелі еңбекпен күрес, шетелдік жұмыс күшін заңдастыру және квоталау, ішкі көші-қонды өңірлік даму стратегиясымен байланыстыру сықылды басымдықтардан тұрады. Көші-қонды дұрыс басқару – әлеуметтік шиеленістің алдын алып, экономикалық тиімділікті арттырудың басты шарты.

Еңбек қауіпсіздігі мәселесі – өндірістік саласы дамыған елдер үшін аса өзекті тақырып. Қазақстан да бұл бағытқа ерекше көңіл бөліп келеді. Еңбек жағдайын жақсарту, жұмыс орындарында жазатайым оқиғаларды азайту, жұмыс берушілердің жауапкершілігін арттыру – мемлекеттік бақылаудың негізі. Сонымен бірге әлеуметтік сақтандыру жүйесін жаңғырту, еңбек қатынастарының цифрландырылуы, кәсіподақтар рөлін күшейту сияқты шаралар әлеуметтік тұрақтылықты қамтамасыз етеді.

Қоғамдық сана және еңбексүйгіштікке тәрбиелеу кезең күттірмейтін тәрибиеге айналды. Президенттің «Еңбегіне қарай – құрметі» деген сөзі – тек әлеуметтік саясаттың емес, ұлттық тәрбиенің де өзегі. Жастар арасында еңбекке құрметпен қарауды қалыптастыру – елдің рухани жаңғыруының маңызды бөлігі. Бүгінде қоғамда кәсіптік-техникалық білім беру беделін көтеру, дуалды оқытуды дамыту, орта мектептерде еңбек мәдениеті жөнінде пәндік бағыттарды күшейту сияқты жұмыстар жүргізілуде. Отбасы, мектеп, БАҚ және қоғам бірлесіп әрекет еткенде ғана еңбексүйгіш ұрпақ қалыптасатыны анық.

Сонымен бірге 2029 жылға дейінгі халықтың кірісін арттыру бағдарламасы да күн тәртібінде. Еңбек саясатын дамытудың негізгі экономикалық тірегі – халық табысын арттыру. Бұл бағытта қабылданған бағдарлама жалақының өсуін қамтамасыз ету, шағын және орта бизнесті қолдау, өнімді еңбекке ынталандыру, өңірлік табыс теңсіздігін азайту сияқты міндеттерді қамтиды. Бағдарлама еңбек өнімділігін арттыруға, жұмысшылардың дағдыларын жаңартуға, әлеуметтік қолдау жүйесін жетілдіруге бағытталған.