Жақында алматылық қыздың жазбасы желіні желдей есіді. Ол некеге тұру үшін гей жігіт іздеп жүргенін жазған еді.

Бұл туралы Caravan.kz медиа порталы хабарлайды.

Шарты мынадай: Бірге үйленеді, той, құдалық. Үйленгеннен кейін ата-анасынан бөлек тұрады. Бірақ жақсы көршілер сияқты тұрады. Бір-бірінің өміріне араласпайды, бастысы айналада ешкім күмәнданбау керек. Қыздың ең басты шарты жігіттің өз пәтері болу керек.

Бір қарағанда, бұл әзілге ұқсайды. Бірақ психоаналитик Гүлмира Егай мұндай әңгімелер адамдардың мәдениеті мен психикасында болып жатқан терең процестердің көрінісі деп санайды.

Бір жағынан, психоаналитиктің пікірінше, қыздың таза прагматикалық есебі бар: ресми неке ата-анасы мен қоғамның қысымын жеңілдету тәсілі ретінде. Ол үшін тұрмысқа шыққанын жұрттың бәріне көрсету үшін барлық міндетті рәсімдерден өту маңызды. Екінші жағынан, ол әркім өз еркіндігі мен жеке өмірін сақтайтын бірге тұру туралы келісімшартқа дайын. Бұл махаббат туралы емес, әлеуметтік жайлылық пен қауіпсіздік туралы.

«Жоғары мазасыздық пен күштеп таңылған стандарттардың қысымы оны: «Мен басқалар сияқты тұрмыста болуым керек» деген шешім қабылдауға итермелейді. Ата-ана үшін де бұл — белгі: қыз «күйеуінің артында» екен, демек, ол қауіпсіз, қорғауда. Мұндай неке тұрақтылықтың өзіндік қалқанына, символына айналады,» — деп түсіндірді ол.

Психоаналитиктің пікірінше, бұл жерде негізінен Маслоу пирамидасының ең төменгі деңгейі — қауіпсіздік қажеттілігі туралы сөз болып отыр. Ертеректе әйелдің емін-еркін жүріп-тұра алмайтыны, жұмыс істей алмайтыны, тіпті жалғыз өзі жарыққа шыға алмайтыны туралы тарихи фактілер бар.

«Бұрын әйелдер өздерін қауіпсіз сезіну үшін тұтас стратегия ойлап табуға мәжбүр болатын. Мысалы, олар назар аудармау және қауіп қаупін азайту үшін шаштарын қысқа етіп қиып, ұлдар сияқты киінуі мүмкін. Еркектер оларды әйел ретінде емес, жігіт ретінде қабылдады және қалаусыз қарым-қатынас ықтималдығы азайды.Әдетте, әйел ешқашан жалғыз жүрмеген, тек ер адаммен немесе басқа әйелдермен бірге болған. Бұл да қорғану сезімін тудырып, мазасыздықты азайтты. Тіпті көп қабатты киімнің практикалық функциясы болды: ол денені кездейсоқ жанасудан және зорлық-зомбылықтан қорғайтын өзіндік қалқан болды. Сол себепті әйелдер дәретханаға топ-тобымен баратын. Өйткені олар бір-біріне күрделі көп қабатты киімді қайта жинауға көмектесуі керек еді. Бүгін жаңа қорғау белгілері пайда болды. Бұл неке туралы куәлік, үйлену тойы, күйеуімен ортақ суреттер, құдалық, бірге тұратын үй, күйеуінің тегі, оның жұмысы, табысы және әлеуметтік мәртебесі. Ал қазақстандық әйелдер бұл қалқанды әлі күнге дейін күйеуінің жүзінен іздейді, тіпті ресми түрде болса да,» — деді Гүлмира Егай.

Психоаналитиктің пікірінше, бұл оқиға жеке адамның қалауы туралы емес, дәстүрлер мен әлеуметтік нормалардың қысымы туралы. «Отызға дейін тұрмысқа шықпай болмайды,» «ұл үйленуі керек» деген қоғамда адамдар айналма жол іздейді. Мұндай «неке келісімшарты» жасырынуға деген қажеттіліктің қаншалықты күшті екенін және өзіңмен-өзің болудың қаншалықты қиын екенін көрсетеді.

«Отбасы, ата-ана тарапынан өте қатты қысым болып жатыр. Сонда отбасының қалауы қыздың өз қалауынан күшті болып шығады. Мұндай жағдайда оның өз қажеттіліктері ығыстырылады. Бірақ психика шығу жолын іздейді және ымыраға келуді ұсынады: отбасының талаптарын жартылай орындау, ал жартысы — өзінің. Сондықтан қыз «өз шартымен» отбасын құруға бел буады. Бұл өзінше бір бүлік: еріксіз күйеуге шығарып жатқан соң, күйеуі басқа бағыттағы адам болуы мүмкін,» — деп түсіндірді ол.

«Лавандалық неке» немесе бұл жағдайда жалған неке компромиске айналады. Бұл — салт-дәстүрдің бет-жүзін толық басып кеткісі келмейтіндер үшін таптырмас жол.

Келісімшарт, бірге тұру, еркіндік бәрі керемет сияқты. Бірақ мұнда көптеген мәселелер бар.

Біріншіден, жалған неке шынайы проблеманы — отбасының қысымы мен айыптау қорқынышын жоймайды. Олар ешқайда жоғалып кетпейді, тек әдемі суреттің артына тығылады.

Екіншіден, «ерлі-зайыптылардың» бірі жағдайды пайдаланып қалу қаупі бар. Мысалы, серіктесінің мүлкін немесе ақшасын талап ету.

Және ең бастысы — адам уақытын жоғалтады. Жалған некеде өмір сүріп, жақындық, сенім және сүйіспеншілік болатын шынайы қарым-қатынас құру мүмкіндігін ұзақ уақытқа кейінге қалдыруына тура келеді.

Гүлмира Егайдың айтуынша, мәселенің түп-төркіні — жалған неке сырттай ғана мінсіз болып көрінуі, ал іші өте қиын болады.

«Отбасы шынайы әрі бақытты болуы үшін оған деген көзқарасты өзгерту маңызды. «Мен тұрмыстамын» деген суретті қуу емес, оны шынайы мағынамен толтыру,» — дейді психоаналитик.

Ол үшін адам өз ішіне шынайы қарап, отбасынан шын мәнінде не қалайды, ол үшін қандай құндылықтар маңызды, ол неге ұмтылады, бірге өмір сүруді қалай көреді және жеке өзі үшін қауіпсіздік нені білдіреді деген сұрақтарға жауап беруі керек. Сондай-ақ, өткен тәжірибені талдау, әкеге немесе басқа еркектерге, мүмкін әйелдерге деген қарым-қатынасқа байланысты жарақатты жағдайларды еске түсіру маңызды, оларды қайта ой елегінен өткізу және серіктестің жанында қауіп сезімімен өмір сүруді тоқтату.

Гүлмира Егай психиканың Феникс құсы сияқты керемет қалпына келу қабілеті бар екенін айтты.

«Себеп-салдарын түсінген бойда дене мен түпсанада қысылып қалған тұншыққан эмоциялар кетеді. Сценарий аяқталды, гештальт жабылды,» — дейді ол.

Яғни таңылған сценарийлерден шығу жолы әрқашан бар. Бірақ ол жалған тойларда, ата-аналарға арналған фотосессияда емес. Шынайы еркіндік адам басқалар үшін немесе әдемі сурет үшін емес, өзі үшін маңызды. Шынайы еркіндік өмір сүруге шешім қабылдаған кезде пайда болады.