Ішкі істер министрінің 2025 жылғы 23 маусымдағы бұйрығымен Қылмыстық-атқару жүйесі мекемелерінің ішкі тәртіп ережелеріне өзгерістер енгізілді, деп хабарлайды Zakon.kz.
Түзетулер заңгерлік көмек алу үшін сотталғандарға адвокаттармен олардың жазбаша немесе ауызша өтініші бойынша олардың саны мен ұзақтығына шектеусіз, олардың құпиялылығын қамтамасыз ететін жағдайларда кездесуге мүмкіндік беретінін қарастырады. Сотталушының өтiнiшi бойынша кездесулер бөлiнбейтiн оңаша, ал өмiр бойына және ұзақ мерзiмге бас бостандығынан айыруға сотталғандар үшiн арнайы жабдықталған бөлмеде өткiзiлуi мүмкiн.
Жазасын өтеудің қатаң жағдайында, сондай-ақ тәртіптік изоляторда, изоляторда және уақытша оқшаулау камерасында ұсталған сотталғандарға телефон арқылы сөйлесуге ерекше жеке жағдайларда рұқсат етіледі:
Жоғарыда көрсетілген себептер бойынша ерекше жеке жағдайлардың болуы қайтыс болу туралы куәлікпен, медициналық ұйымдардың немесе жергілікті атқарушы органдардың анықтамаларымен расталады.
Мекеме әкімшілігі осы телефон арқылы сөйлесуді берген кезде сотталған адамның қауіпсіздігін және оқшаулануын қамтамасыз етеді.
Сонымен қатар, ерекше жеке жағдайларға әлеуметтік, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар, тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктерде (жекелеген объектілерде) шектеу іс-шараларын, оның ішінде карантинді енгізу де жатады деп көрсетілген. Бұл ретте жазасын өтеудің қатаң жағдайында, жеке камерада немесе уақытша оқшаулауда отырған сотталғандарға айына бір рет жақын туыстарымен телефон арқылы сөйлесу қамтамасыз етіледі.
Қағидаларға толықтыру енгізілді, оған сәйкес білікті заң көмегі Қағидалардың 95-тармағының және Қылмыстық-атқару кодексінің 14-бабының бірінші бөлігінің негізінде көрсетіледі.
Адвокатпен телефон арқылы сөйлесу арқылы білікті заң көмегін алу үшін сотталған адам мекеме әкімшілігіне жазбаша немесе ауызша өтініш береді.
"Адвокаттық қызмет және заң көмегі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген сотталғанның жеке ісінде қорғау (өкілдік ету) туралы жазбаша хабарлама болған жағдайда сотталған адам мен адвокаттың телефон арқылы сөйлесуі қамтамасыз етіледі", – делінген мәтінде.
Бұл ретте адвокатқа және сотталған адамға үшінші тұлғалармен келіссөздерге жол бермеу туралы ескертіледі.
Келіссөздер жүргізу, телекоммуникацияларды пайдалану, үшінші тұлғалармен келіссөздер жүргізу ережелерін бұзған немесе әңгімелесу кезінде этикалық және моральдық нормаларды сақтамаған жағдайда келіссөздер дереу тоқтатылады.
Бұл ретте этикалық және моральдық нормаларды сақтамау бойынша келіссөздерді тоқтату негіздері адвокат сотталған адамға заң көмегін көрсету жағдайларына қолданылмайды.
Сонымен қатар, түзетулер сотталғандарға дәрігерлерден онлайн кеңес алу мүмкіндігін береді.
"Тиісті қорытынды болған жағдайда медициналық консультациялар қашықтан медициналық қызметтерді пайдалана отырып жүргізілуі мүмкін", – делінген құжатта.
Мұндай консультацияларды денсаулық сақтау ұйымдарының медицина қызметкерлері мекемеде орналасқан медициналық ұйымның медицина қызметкерінің қатысуымен жүргізеді.
Үшінші тұлғалармен келіссөздерге жол берілмейді.
Бұйрық 11 шілдеден бастап күшіне енеді.
2024 жылғы желтоқсанда Конституциялық Сот Қазақстан Республикасының Қылмыстық-атқару кодексінің нормаларын түсіндіріп, олар сотталған адамның жазаны өтеудің қатаң жағдайында болу кезеңінде білікті заңгерлік немесе медициналық көмек алу үшін телефонмен сөйлесу құқығын шектемейтінін, сондай-ақ түзеу колониясында ұстау болып табылатынын хабарлаған болатынбыз.
