Алматыда Мұхтар Құл-Мұхаммедтің "Менің ағаларым" кітабының таныстырылымы өтті

25.11.2025

Алматыда мемлекет және қоғам қайраткері, ғалым, профессор, академик Мұхтар Құл-Мұхаммедтің жаңа еңбегі – "Менің ағаларым" атты эсселер жинағының тұсаукесері өтті. Ұлт руханиятына еңбегі сіңген дара тұлғаларға арналған бұл көлемді жұмыс зиялы қауымның жоғары бағасын алды.

Тырнақалды туынды 2005-2025 жылдар аралығында жазылған таңдаулы эсселерді бір арнаға тоғыстырады. Еңбектің басты ерекшелігі – жазбалардың бастапқы қалпында, боямасыз, өзгеріссіз берілуі. Осылайша оқырман ХХ ғасырдың соңғы кезеңі мен ХХІ ғасырдың басында елге қызмет еткен көрнекті қайраткерлердің болмысына бұрын-соңды айтылмаған қырынан үңіле алады.

Жинаққа Алаш арыстарынан бастап бүгінге дейінгі 125 жылдық тарихты қамтитын тарихи тұлғалардың өмір жолы енген. Автор олардың ғұмырбаянын нақты деректермен, сирек құжаттармен дәйектейді. Бұл еңбек бір жағынан очерк, екінші жағынан тағылымы терең тарихи шежіре ретінде ерекшеленеді.

Серияның алғашқы эссесі академик Манаш Қозыбаевқа арналған "Ғұлама" туындысы болды. Онда ұстаз бен шәкірт арасындағы ерекше сыйластық, ғылым жолындағы қарым-қатынас шынайы баяндалады. Ал "Ақсарағат" эссесінде академик Салық Зимановтың майдан даласынан ғылым әлеміне дейінгі тағдыр-тарихы көрініс табады. Бұған қоса, Ұлттық Ғылым академиясының президенті Шаһмардан Есенов, академиктер Рымғали Нұрғали, Төрегелді Шарманов, Өмірбек Жолдасбеков, Зейнолла Қабдолов, профессор Темірбек Қожакеев секілді зиялы тұлғалар жөніндегі толғаныстар да ерекше қызығушылық тудырды.

Соғыс жылдарының батыр бейнелері де кітапта көрнекті орын алған. "Жаужүрек" пен "Қаһарман" эсселері Қазақстанның Халық Қаһармандары – Рақымжан Қошқарбаев пен Қасым Қайсеновтің ерліктерін сирек деректер арқылы баяндайды. Сонымен бірге Камал Смайылов, Қалтай Мұхамеджанов, Шот-Аман Уәлиханов туралы жазбалар, сондай-ақ Мұрат Мұхтарұлы Әуезовке арналған зерттеу эссесі де оқырманды терең ойға жетелейді.

Жинақтың тағы бір маңызды бөлігі – автордың әкесі Абрар Әкетайұлына арналған "Асылзада" эссесі. Бұл туындыда Мұхтар Абрарұлы өзінің рухани қалыптасуына ықпал еткен әке бейнесін көркем жеткізеді.

Академик Мұхтар Құл-Мұхаммедтің айтуынша, ол осы күнге дейін қоғам қайраткерлерінің өмірі мен өнегелі ісі жайлы 8 томға татитын эссе жазған. Алдағы жоспары – ұлы тұлғаларды дәріптейтін жаңа зерттеулерді жарыққа шығару.

Қазақтың он бес көрнекті қайраткерінің тағдыры мен тұлғалық келбеті жинақталған "Менің ағаларым" кітабы – ұлттық тарих пен руханиятқа қызығатын оқырман үшін құнды еңбек.

Мәтіннен қате тапсаңыз, бізге жазыңыз

Latest to this topic: