Моңғолияның тәуелсіздігін жариялауға Тұрар Рысқұловтың қосқан үлесі зор

20.11.2025

Кеше Астанада Моңғолияның Қазақстан республикасындағы Елшілігінің ұйымдастыруымен Моңғолияның Республика күні мерекесіне арналған ресми қабылдау өтті.

Биыл 101 жылдығы аталып өткен ресми мерекеге ҚР Экология және табиғи ресурстар министрі Ерлан Нысанбаев, депутатар, еліміздегі өзге елдердің дипкорпус өкілдері және зиялы қауым өкілдері қатысты.

Осыдан жүз бір жыл бұрын, яғни 1924 жылғы қыркүйекте Моңғолияның түкпір-түкпірінен келген 77 өкілден тұратын Бірінші Мемлекеттік Ұлы Хуралы Моңғол мемлекетінің болашақ құрылымын талқылау және ел Конституциясының алғашқы жобасын талқылау үшін жиналды. Депутаттар екі айдан астам талқылаудан кейін 1924 жылғы 26 қарашада Моңғолияның алғашқы Конституциясын қабылдап, Моңғол Халық Республикасын әлемге жариялады.

Бұл тарихи Конституция халықаралық қағидаттарға сәйкес мемлекеттік биліктің тең бөлінуіне және адамның негізгі құқықтары мен бостандықтарына кепілдік береді. Осы сәтті пайдалана отырып, жаңа Конституцияны әзірлеуде және Республиканың жариялануында сол кездегі Коминтерннің Моңғолиядағы уәкілетті өкілі болған Тұрар Рысқұловтың қосқан үлесі зор екенін атап өткім келеді – деді Моңғолияның Қазақстан республикасындағы Елшісі Доржийн Баярхүү салтанатты қабылдауда сөйлеген сөзінде.

Елшінің сөзіне қарағанда, Моңғолия мен Қазақстан арасындағы қарым-қатынас пен ынтымақтастық соңғы жылдары екі елдің мемлекет басшыларының көшбасшылығы және белсенді бастамаларымен қарқынды дамып келеді. Өткен жылы шілдеде Астанада өткен ШЫҰ-ға мүше мемлекеттер басшылары кеңесінің отырысы аясында Моңғолия Президенті Ухнаагийн Хурэлсух Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевпен екіжақты кездесу өткізді. Осы кездесу барысында екі мемлекет басшысы екіжақты қарым-қатынастарды барлық салаларда ілгерлету және оларды жаңа деңгейге көтеру өзекті және қажетті екендігіне келісті.

Кейіннен, 2024 жылдың қазан айында, Қазақстан Республикасының Президенті Жоғары мәртебелі Қасым-Жомарт Тоқаевтың Моңғолияға мемлекеттік сапары аясында «Моңғолия мен Қазақстан Республикасы арасындағы стратегиялық серіктестік туралы бірлескен декларацияға» қол қойылды. Нәтижесінде, Қазақстан Республикасы Моңғолиямен стратегиялық серіктестік орнатқан алғашқы Орталық Азия елі болды.

Қазіргі таңда Моңғолия мен Қазақстан арасындағы сауда-экономикалық қарым-қатынастар қарқынды дамып келеді. 2024 жылдың екіжақты тауар айналымы 120 миллион долларға жетті, оның басым бөлігі ауыл шаруашылығы өнімдері. Сондықтан өткен жылдан бастап Моңғолия мен Қазақстан үкіметаралық комиссияларын екі тараптың ауыл шаруашылығы министрлері басқарып келеді. Президент Қ.Тоқаевтың 2024 жылғы мемлекеттік сапары барысында екі мемлекет басшысы алдағы жылдары екіжақты тауар айналымын 500 миллион долларға жеткізу бойынша ауқымды мақсат қойды.

Қазақта «Алыстағы ағайыннан жақын көрші артық» деген мақал бар. Бұл дана сөз екі ел арасындағы қарым-қатынастың қазіргі жағдайын тамаша сипаттайды. Қазақстан Республикасы географиялық жағынан да, тарихи және мәдени тұрғыдан да Моңғолияға ең жақын «үшінші көрші» болып табылады. Екі тарап та бұл достық пен ынтымақтастықты одан әрі тереңдету және дамыту үшін тығыз ынтымақтастықты жалғастыратынына сенімдімін. Моңғолия мен Қазақстан арасындағы мызғымас бауырластық байланыстар одан әрі дами берсін – деді Елші өз сөзінде.

Latest to this topic: