ҚР Үкіметінің 2025 жылғы 7 қарашадағы шешімі бойынша қылмыстық жолмен алынған табысты заңдастыру (ақша жуу), терроризмді қаржыландыру және жаппай қырып-жою қаруларын тарату тәуекелдерін төмендетуге бағытталған шаралар бекітілді, деп хабарлайды Zakon.kz.
Атап айтқанда, келесі іс-шаралар көзделген:
- Қаржыны шығару және қолма-қол ету схемаларында жалған тұлғаларды (дроптар) қолдану типологиясын әзірлеу, оны банк және қаржы ұйымдарына (БВУ) жеткізу, ішкі бақылауды күшейту.
- БВУ үшін дроп операцияларына қатысты күмәнділік белгілерін қарастыру.
- Мемлекеттік органдар мен қаржы ұйымдарының қатысуымен "Дроп болма!" атты ақпараттық кампания жүргізу.
- Шетелдік жалған экономикалық келісімшарттар арқылы қаржы шығарумен байланысты операцияларды стратегиялық талдау, ақша жуу схемаларын анықтау мақсатында.
- Тауарларды нақты әкелмей 100% алдын ала төлем талап ететін сыртқы экономикалық келісімшарттарға салық бақылауын күшейту ұсыныстарын әзірлеу.
- БВУ үшін капиталды жалған экспорт-импорт келісімшарттары арқылы шығару немесе іс жүзінде орындалмаған жұмыстар, қызметтер немесе тауарларды жеткізусіз шот-фактураларды шығару операцияларының экономикалық негізділігін анықтау бойынша ұсыныстар әзірлеу.
Қылмыстық жолмен алынған ақшаны қолма-қол ету әдістемесін әзірлеу.
Қолма-қол ақша айналымын есепке алу формаларын әзірлеу және статистиканы ұйымдастыру.
- Белгіленген есептеу әдістемесіне сәйкес қылмыстық жолмен алынған ақшаны қолма-қол ету көлемін тұрақты мониторингтеу механизмін енгізу.
- БВУ үшін қолма-қол ақшаға байланысты операцияларға күмәнділік белгілерін қарастыру.
- Клиенттердің, соның ішінде несие беру, сомасы, төлеу кестесі және қаржыландыру көздерімен байланысты мәмілелеріне күмәнділік белгілерін қарастыру, жалған несиелерді анықтау және оған қарсы іс-қимыл жасау мақсатында.
- Декларацияланған немесе заңды табыстар расталмаған жағдайда элиталық жылжымайтын мүлікті алу арқылы негізсіз байлық белгілерін анықтау әдістемесін әзірлеу.
- Көлік құралдарын сатып алу-сату операцияларына күмәнділік белгілерін қарастыру.
- Ақшаны қолма-қол тасымалдаудағы ақша жуу белгілерін тануға арналған мемлекеттік кіріс органдары қызметкерлеріне арналған тренингтер өткізу.
- Жоспарда барлығы 44 іс-шара көзделген.
Шешім 2025 жылғы 22 қарашадан бастап қолданысқа енгізіледі.
