Арнайы жылыжай салып, цитрус түрлерін жергілікті климатқа бейімдеген. Бұл тәжірибесін өзі жұмыс істейтін университетте де жалғастырып, болашақ биологтармен бірге түрлі зерттеу жүргізіп келеді.
Ақерке Кеңесбайқызының жылыжай шаруашылығымен айналысқанына жиырма жылдан асқан. Бүгінде оның үй ауласында бірнеше тропикалық жеміс ағашы жайқалып тұр. Банан, лимон, папайя, киви мен мандаринді соңғы үш жылдан бері есік алдынан үзеді. Бұл тәжірибесін өзі қызмет істейтін университетке де енгізген. Оқу орнының қабырғасындағы жылыжайда болашақ биологтармен бірге түрлі зерттеулер жүргізіп келеді.
Ақерке Кеңесбайқызы, Ауыл шаруашылығы ғылымдарының магистрі:
- Методикалық нұсқаулар жазып, үйретеміз. Бізде биолог, эколог студенттер келіп, оқу-тәжірибе алады. Мектептерде жылыжайлар ашылып жатыр. Биология пәнінің мұғалімі ол біткеннен кейін сол мектепке сабақ беруге барады. Ал оның жылыжайына барған кезде олимпиадаларға дайындап, ғылыми жұмыстарын жүргізіп, орын алып жатқан оқушылар бар.
Қызылорда өңірінде күн сәулесінің мол болуы жылыжай шаруашылығын дамытуға үлкен мүмкіндік береді. Тиісті температура мен топырақ құнарын реттеу арқылы тропикалық ағашты өсіру қиын емес. «Сондықтан цитрус өсімдігі өңірге жерсінбейді деген бос сөз», — дейді ғалым.
Нұрлан Жақыпбеков, тілші:
- Жылыжайда тұқымды егуден бастап, дайын өнімді жинап алуға дейінгі жұмыс жүйелі жолға қойылған. Әр өсімдіктің топырағын дайындау, суару, дәрумендерін берудің ерекше әдісі бар. «Осы тізбек түгел болғанда ғана өнім сапалы болады», — дейді мамандар.
Облыстық ауыл шаруашылығы басқармасының мәліметінше бүгінде өңірде жалпы аумағы 12 гектардан асатын 21 жылыжай жұмыс істейді. «Бұл көрсеткішті жақсарту үшін білікті мамандарды даярлауға басымдық беріп отырмыз», — дейді ұстаздар.
Марат Жанұзақов, Ауыл шаруашылығы ғылымдарының кандидаты:
-Жоқ нәрсені сырттан әкелгенше соны өзімізде өсірейік деп тырысып жатырмыз. Сөйтіп, лимон да, банан да өсіріп жатыр. Жемістерін де алып жатыр. Бар, бірақ көп емес. Үлкен маштабта болып жатқан жоқ. Алайда жеке-жеке істеп жатқандар бар. Көзін тауып алып, жолдарын, технологиясын жақсылап игеріп алса, оны істеу жеңіл болады.
Ғалымдар енді цитрус ағаштарының көшетін дайындауды қолға алмақ. Осылайша өңірде тропикалық жеміс өндірісін дамытуға үлес қосуға ниетті.
Авторлары: Нұрлан Жақыпбеков, Нұржан Мұзарапшин, Ақан Әлиев
