
Әлем назарын аударған Ақ үйдегі жиын аяқталды. Нәтижесінде Украина мен Ресей президенттері кездесетін болды.
Бұны бітімге келу жолындағы маңызды қадам деп сипаттады сарапшылар. Соғыстың тоқтауын, Украинаға қауіпсіздік кепілдігінің берілуін Вашингтонға арнайы мұхит асып барған еуропалық саясаткерлер де қолдады. Аляскадағы саммиттің жалғасы болған жиын бес сағатқа созылды.
Ақ үйдегі кездесу алдымен Трамп пен Зеленскийдің жеке жүздесуінен басталды. Бір сағатқа созылған диалог барысында Украина мен Ресей арасындағы қақтығысты реттеуге арналған бейбіт жоспар талқыланды. Дональд Трамп кездесуді оң бағалап, Киев пен Мәскеу арасында бейбіт келісім орнатуға болатынына сенім білдірді. Ал Владимир Зеленский Ресей және АҚШ президенттерінің қатысуымен үшжақты келіссөздерге дайын екенін айтты.
Дональд Трамп, АҚШ президенті:
- Біз Украинадағы қантөгісті тоқтатып, қақтығысқа нүкте қою үшін қолдан келгенді жасап жатырмыз. Бәріміздің мақсатымыз ортақ. Біз біраз мәселені талқыладық. Енді президент Путинге қоңырау шалып, үшжақты кездесу ұйымдастыруға тырысамыз. Аляскадағы саммит маған бейбітшілікке қол жеткізу мүмкін екеніне сенім берді.
Владимир Зеленский, Украина президенті:
- Владимир Путиннің қатысуымен өтетін кездесудің нақты күні әзірге белгісіз. Біз Президент Трамппен және оның серіктестермен үшжақты келіссөз жүргізуге дайынбыз. Егер Ресей екіжақты кездесу ұсынса, оған да дайынбыз. Украина бейбітшілік жолынан ешқашан тайынбайды, біз кез келген форматтағы келіссөзге дайынбыз, тек бұл мемлекет басшылары деңгейінде болуы керек.
Ақ үй Еуропалық Одақ өкілдерін де қабылдады. Делегация құрамында Еурокомиссия төрағасы – Урсула фон дер Ляйен, Германия канцлері – Фридрих Мерц, Франция президенті – Эмманюэль Макрон, Финляндия президенті – Александр Стубб, Италия премьер-министрі – Джорджа Мелони және НАТО бас хатшысы – Марк Рютте болды. Тараптар ең өзекті мәселе төңірегінде оң нәтиже боларына сенім білдірді. Трамп Еуропа мен АҚШ-тың Украина қауіпсіздігін қамтамасыз етуге әзір екенін айтты. Өз кезегінде ЕуроОдақ өкілдері Ақ үй басшысын қолдады және Ресей бейбіт келісімді қабылдамаса, оған қарсы санкциялар салып, қысымды күшейтетін ашық жеткізді.
Эмманюэль Макрон, Франция президенті:
- Алдымен Украина мен Ресей президенттері арасында екіжақты кездесу өтуі керек, содан кейін Путин, Трамп және Зеленскийдің үшжақты кездесуі болады. Кейін біз де бұл үдеріске қосыламыз деген ойдамын. Біз АҚШ-пен қауіпсіздік бойынша бірлесіп жұмыс істеуге келістік. Дональд Трамп келісімге келу мүмкін екеніне сенеді, сондай-ақ Владимир Путин де бейбітшілікті қалайды деп есептейді. Мен мұны құптаймын. Алайда, бұл іс жүзінде жүзеге аспаса, Франция Ресейге қарсы санкцияларды күшейтуді көздейді.
Ал саяси сарапшылар АҚШ-Ресей-Украина арасындағы үшжақты келіссөзге үлкен үміт артып отыр. Бұл бастама қақтығысты тоқтатуға үлкен септігін тигізеді деп сенеді. Алайда келесі кездесуге дайындық пен қауіпсіздік кепілдіктерін әзірлеу біраз уақыт алуы мүмкін. Германия канцлері Фридрих Мерцтің айтуына қарағанда Путин мен Зеленский арасындағы жеке кездесу тамыздың соңына қарай өтуге тиіс.
Фариза Жанғанаева, 24kz