Газа секторындағы халықтың кейінгі екі жылда көрмегені жоқ. Ғимарат, үй атаулының қаңқасы ғана қалды. Жағалай атыс, толассыз бомбаның үні естіле қоймағанымен, ел үрейлі. Халықаралық қауымдастық аймақты қалпына келтіру жолдарын қарастырып жатыр. Бірақ әзірге жағдайдың қиындамаса, жеңілдейтін түрі жоқ. Сөйтіп, Палестина жерінде қандай жобалар жүзеге асады? Оған кім жауапты?

Газа секторында екі жылға созылған қантөгістен кейін халықаралық қауымдастық жаңа кезеңге аяқ басуға тырысып-ақ жатыр. Осы тұста АҚШ Палестина аумағын «жасыл» және «қызыл» аймақтарға бөлу жөнінде ұсыныс жасағаны белгілі болды. The Guardian жариялаған бейресми жоспарға сәйкес «жасыл аймақта» қалпына келтіру жұмыстары жүзеге асады және ол Израиль мен халықаралық күштердің бақылауында болады. Ал «қызыл аймақ» – толықтай қираған, қалпына келтіру мүмкін емес деп танылған жерлер. Дәл осы жағалау бойындағы қызыл аймақта 2 миллионнан астам адам амалсыз тұруға мәжбүр. 2023 жылы басталған соғыс салдарынан Газадағы инфрақұрылымның 80%-тен астамы бүлінген. Қолына қалам-дәптерін ұстап, мектепке баруы тиіс балалар екінші жыл қатарынан ас-сусыз, баспанасыз тас түнекте күн кешіп жатыр.

Мұхаммед Нассар, Газа Білім министрлігінің өкілі:

- Бұл соғыс өмірімізді тас-талқан етті. Білім саласы толық күйреді. Соғысқа дейін Газа секторында Білім министрлігіне, БҰҰ Таяу Шығыс агенттігіне және жеке мектептерге қарасты 596-дан астам мектеп болды. Қазір олардың барлығы қираған. Шамамен 21 мың студент қаза тапты, ондаған мыңы жараланды. Сондай-ақ тұтқындалған, жараланған және хабар-ошарсыз кеткендерді есептемегенде 800-ге жуық мұғалімнен айырылдық.

Қараша айының басында АҚШ жүздеген британ, француз және неміс әскери қызметкерлерін қоса алғанда Еуропа күштерін орналастыру жоспарын ұсынған. Жоспарда Германия, Нидерланд және Скандинавия елдерінен әскери-медициналық, логистикалық және барлау бөлімшелерін тарту көзделген. Газа халқының басым бөлігі ішетін су, киетін киім, жататын орынсыз далада тентіреп жүр. БҰҰ: «Израиль гуманитарлық көмекті әдейі шектеп отыр», – деп айыптайды. 1,5 миллион шприц, дәрі-дәрмек сақтайтын тоңазытқыш пен сәбилерге арналған бөтелкелер тамыз айынан бері кеден бекетінен әрі аспай тұр. Гуманитарлық көмекті үйлестіретін Израиль армиясының арнайы бөлімшесі тіпті шатырларға арналған тіректердің өзін «қосарлы мақсаттағы қажетсіз құрал» деген желеумен кіргізбей отыр.

Саид Салхи, Газа тұрғыны:

- Қайта қалпына келтіру жұмыстарына сенгіміз жоқ. Тұрып жатқан жеріміз қираудың аз-ақ алдында тұр. Қолда бардан шатыр жасап әлекпіз. Инженерлік комиссиялар келіп, бұл үйде тұруға болмайтынын, қауіпті екенін айтты. Бірақ біздің басқа таңдауымыз жоқ. Күні кеше жауын түсіп, айналаны су басты. Канализация жоқ. Енді қақаған қыста қайда барып жан сақтаймыз?

«Жасыл», «қызыл», «сары» деп аймақтарға бөлу жүйесі Ирак пен Ауғанстанда да қолданылған. Вашингтон бұл тәсіл өңірдің қалпына келіп, бейбіт өмірге енуіне көмектеседі деп сендіреді. Дегенмен Бағдад пен Кабулдағы жасыл аймақтар кейін бетон қабырғалармен қоршалған анклавтарға айналғаны белгілі. Ал Газаның болашағы әзірге бұлыңғыр болып тұр. Миллиондаған бейбіт тұрғын күн сайын таңын аман атырып, кешін сау батыру үшін күресіп келеді.

Нұрбике Жігер, 24 kz.