Ақтөбе облысында майлы дақылдар алқаптарының үлесі 28% артты, деп хабарлайды 24KZ. Биыл диқандар 60 мың гектар жерге күнбағыс дәнін егіп, өнім алды. Қазір өңірде ауыл шаруашылығын әртараптандыруға көңіл бөлініп жатыр. Шаруалар дәстүрлі арпа-бидаймен қатар мол өнім беретін өсімдік түрлеріне ден қойған.
Қазбек Өтесінов: «биыл күнбағыс мол шықты», – дейді. 3 мың гектар жерге дән сеуіп, әр гектарынан 25 центнерден жиған. Шаруа қожалығы келер жылы егіс алқаптарын ұлғайтуды көздейді. Себебі өңірде майлы дақылдарды өткізетін ірі кәсіпорын бар.
Қазбек Өтесінов, шаруа қожалығының директоры:
- Бұрын барлығы бидай егетін еді. Қазір барлығы майлы дақылдарға көшу себебі, біріншіден, бағасы жақсы. Екіншіден, біздің облысымызда мына май зауытымыз бар. Олар өз қуаттылығын күшейтіп, қазір майлы дақылдарға сұраныс көбейіп жатыр. Соған өткізу барысы өте оңай да тиімді.
Майлы дақылдарды негізінен Хромтау, Мәртөк, Қарғалы мен Әйтеке би аудандарының шаруалары өсіреді. Күнбағыс дәнін олар Хромтау қаласы маңындағы май зауытына өткізеді. Кәсіпорын қарашаның соңына дейін өндіріс көлемін арттыру мақсатында қосымша инвестиция салған.
Нұрхан Тілеумұратов, Хромтау ауданының әкімі:
- Осы зауыттың жаңа бір цехын іске қосу жоспарымыз бар. Инвестиция көлемі 2 млрд теңгеге жуық. Қазіргі таңда соңғы жұмыстары жүріп жатыр. 1-2 аптаның көлемінде іске қосу жоспарымыз бар.
Өңірде ауыл шаруашылығы саласын әртараптандыру үрдісі қарқынды. Бұған дейін тек арпа-бидай өсіріп келген кәсіпкерлер соңғы жылдары майлы дақыл алқаптарын көбейтіп жатыр. Мәселен, былтыр шаруалар 47 мың гектар жерге күнбағыс дәнін сепсе, биыл 60 мың гектарды игерген. Оған өнімнің шығымдылығы мен сапасын арттыруға бағытталған «Басым дақылдарды субсидиялау» мемлекеттік бағдарламасы да өз септігін тигізіп отыр.
Нұрбек Райымбаев, облыстық Ауыл шаруашылығы басқармасының бөлім басшысы:
- 2022 жылдан бастап басым дақылдар өндірісін субсидиялау бағдарламасы жүзеге асырылып келеді. Қазіргі уақытқа дейін 1,1 млрд теңге мемлекеттік қолдау көрсетілді. Бұл бағдарламаның нәтижесінде егіс алқаптарын әртараптандыруға және қайта өңдеу кәсіпорындарын шикізатпен қамтамассыз етуге мүмкіндік берді.
Өңірде күзгі егін ору науқаны мәресіне жетті. Майлы дақылдардың облыс бойынша орташа түсімі 12 центнер болған. Шаруалар келер жылы да күнбағыс алқаптарын арттыруды көздейді. Ал 2028 жылы 68 мың гектарға жеткізу жоспарланып отыр.
Авторлары: Мансұр Есқожин, Болатбек Молдағалиев, Айбек Даутов
